TOP 3 KPI Nhà Máy Cần Theo Dõi Bằng MES (Manufacturing Execution System)

Trong kỷ nguyên sản xuất tinh gọn và Nhà máy Thông minh (Smart Factory), việc đo lường hiệu suất là chìa khóa để tồn tại và phát triển. Hệ thống MES (Manufacturing Execution System) đóng vai trò trung tâm trong việc thu thập dữ liệu thời gian thực (real-time data) từ sàn nhà máy (PLC/SCADA) và chuyển đổi chúng thành các Chỉ số Hiệu suất Chính (KPI) có thể hành động được.

Bài viết này, TA Automation sẽ điểm qua các KPI quan trọng nhất mà mọi nhà máy cần theo dõi bằng MES.

1. KPI Cốt Lõi: Hiệu Suất Thiết Bị Toàn Diện (OEE)

OEE (Overall Equipment Effectiveness) là KPI quan trọng nhất, được coi là thước đo vàng cho năng suất sản xuất. OEE đánh giá hiệu suất sử dụng thiết bị bằng cách nhân ba yếu tố chính:

OEE = Tỷ lệ sẵn sàng (Availability)*Tỷ lệ hiệu suất (Performance)* Tỷ lệ chất lượng (Quality)

2. KPI Liên Quan Đến Sản Xuất & Quy Trình

Các chỉ số này đo lường sự hiệu quả của dòng chảy sản xuất và logistics.

• Thời gian Chu kỳ Sản xuất (Cycle Time): Thời gian thực tế để chuyển nguyên vật liệu thô thành một thành phẩm. MES giúp xác định chính xác thời gian này tại từng công đoạn, giúp tìm ra điểm nghẽn (bottleneck).

• Lợi ích: Giảm trung bình tới 45% thời gian chu kỳ khi triển khai MES thành công.

• Thời gian Chuyển đổi (Changeover Time): Thời gian cần thiết để thay đổi từ sản xuất sản phẩm A sang sản phẩm B. MES quản lý các bước (công thức, vệ sinh, thiết lập) để chuẩn hóa quy trình này.

• Lợi ích: Tăng tính linh hoạt sản xuất (High-Mix, Low-Volume).

• Tỷ lệ Hoàn thành Đơn hàng Đúng hạn (On-Time Delivery Rate): So sánh số lượng đơn hàng được hoàn thành và giao đúng hạn theo cam kết. MES cung cấp tiến độ sản xuất real-time cho tầng ERP để quản lý logistics.

• WIP (Work In Progress): Lượng hàng hóa đang trong quá trình sản xuất. Theo dõi WIP giúp kiểm soát tồn kho trong dây chuyền.

• Lợi ích: Giảm WIP trung bình 24% thông qua kiểm soát chặt chẽ.

3. KPI Liên Quan Đến Chất Lượng & Truy Xuất

Các KPI này đảm bảo sự tuân thủ các tiêu chuẩn và quản lý rủi ro.

• Tỷ lệ Phế phẩm (Scrap Rate): Phần trăm sản phẩm không đạt chuẩn bị loại bỏ.

• Lợi ích: MES giúp truy xuất nguồn gốc lỗi (Traceability), xác định chính xác nguyên nhân (máy móc, vật liệu, nhân công) và công đoạn phát sinh lỗi.

• Tuân thủ Quy trình (Compliance): Đo lường mức độ tuân thủ các bước sản xuất, công thức (Recipe) và quy trình kiểm tra chất lượng (Q.C) theo tiêu chuẩn ISO hoặc GMP.

• Lợi ích: Tự động hóa việc ghi nhận dữ liệu, loại bỏ sai sót do nhập liệu thủ công.

• Tỷ lệ Lỗi (Defect Rate): Tổng số lỗi được tìm thấy trong quá trình kiểm tra. MES theo dõi cả lỗi nhỏ và lỗi lớn để phân tích xu hướng.

4. Vai Trò Của MES Trong Việc Đo Lường KPI

MES là công cụ duy nhất có thể cung cấp các KPI này với độ chính xác và tính kịp thời cao:

1. Thu thập Real-time: MES kết nối trực tiếp với PLC/SCADA để lấy dữ liệu sản xuất từng giây, loại bỏ độ trễ và sai sót của việc nhập liệu thủ công.

2. Ngữ cảnh hóa Dữ liệu: MES chuyển dữ liệu thô (Raw Data) từ máy móc (ví dụ: tín hiệu điện áp) thành thông tin có ý nghĩa (ví dụ: Máy A dừng 15 phút do hỏng cảm biến).

3. Trực quan hóa: Cung cấp Dashboard và báo cáo KPI dễ hiểu, giúp người quản lý ra quyết định tức thì thay vì chờ đợi báo cáo cuối ca.

TA Automation - Đơn vị chuyên cung cấp giải pháp MES tiên tiến, giúp doanh nghiệp của bạn không chỉ đo lường OEE và các KPI cốt lõi, mà còn biến dữ liệu thành lợi thế cạnh tranh.